Çelik Gülersoy Vakfı ve Yaşadığımız Tarihi Bir Gün

Araştırmacı Çevre Yazarı Türksen Başer Kafaoğlu

Edinilen bilgiye göre, 1923’de Türk Seyyahin Cemiyeti adıyla, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunu, Millet Vekili Reşit Saffet Atabinen kurmuş.  Daha sonraki yıllarda adını sıkça duyduğumuz ve 2003 Yılında yitirdiğimiz Vakıf Yönetim Kurulu Başkanı Çelik Gülersoy, tam bir İstanbul hayranıymış.  Bu değerli kenti, dış dünyanın da tarihi kültürel ve doğal nitelikleriyle tanımasını hedeflermiş.  Böylece çalışmalarına ‘’Türkiye’de Trafik Düzeninin Hukuki Yapısı’’ kitabı ve ‘’Tabiatı Koruma Broşürü’’ ile başlamış.  1961’de ‘’Sosyal Turizm, Ihlamur Mesiresi, Tarihi Kitabeler adlı kitapların’’ ve müzelerin de yer aldığı bir rehber hazırlamış. Eser, dört dilde yayımlanmış. Çamlıca Tepesini, Karie Camiini, Malta Köşkünü, Hidiv Kasrını, Yeşil Konak, Sarı, Beyaz Emirgan Köşklerini ve Soğuk Çeşme Sokağını, tarihi alan dokusuna göre düzenlemiş.  Kültür Varlıklarının öykü fotoğraf ve estetiğini kitaplaştırmıştır.  Ayrıca Fenerbahçe Yeşil Alanının düzenlenmesi ve de bütün bunların halka açılması, gerçekten de toplumumuza verilen önemli armağanlardır.  Verilen bilgiye göre: Sultan Ahmet, Soğuk çeşme Sokakta bulunan ve Çelik Gülersoy’un 1981’de kurmuş olduğu Vakfın, İstanbul Kitaplığında 10.000’den fazla eser bir araya getirilmiş.

1965-2002 Yılları arasında Türkiye Turing ve Otomobil Kurumunun Genel Müdürü 

Çelik Gülersoy ve Genel Müdür yardımcısı ve Vakfın Mali Koordinatörü Dr. Arhan Apak’tı.   Gülersoy’un vefatından sonra, önceden kendisine emanet edilmiş olan değerlerin sorumlusu Dr.Arhan Apak, Sanat Tarihçisi, Mütevelli Hayri Fehmi Yılmaz ile birlikte çalışmalarını yürütüyorlar. Sen Jozef disipliniyle yetişmiş, Ekonomi eğitimini İtalya’da Urbino’da; Doktorasını da Paris’te yapmış olan Dr. Arhan Apak’ın, sanata ilgisi her süreçte devam etmiş. 

Fransızca İngilizce ve İtalyanca biliyor. Nitelik ve başarıları nedeniyle 1973’de Turing’in Antika Otomobil Rallisi için görevlendirilmesi; önce Eczacıbaşı ile daha sonra Çelik Bey ile tanışıp aynı ortamlarda olması, yaşamına farklı bir boyut kazandırmış. Sanata olan tutkusunu eski resimleri temizleyerek sürdürürken, Ressam Sahir Kökmen ile dost olmuşlar.  Bundan böyle onun başarı zinciri: birlikte çalıştıkları, Çelik Beyin de güvenini kazanmasına ve bu kutsal emanetin kendisine teslimine dek uzanmış ve devam ediyor.

Benim de kendilerini tanıma şansım, Bellek Kadıköy Yönetin Grubu toplantılarımızda oldu.  Doğrusu toplumsal fayda içeren ve yıllar önce sadece basında yer alan belgelerimizi sahipleneceklerini söylediklerinde, son derece duygulanmıştım. Yaşamımın büyük kısmını adadığım, gözüm gibi koruduğum o bilgi koleksiyonu, gerçek yerini bulmuştu. Teslim aldılar ve yaklaşık bir yıl sonra, arşivleme işleminin tamamlandığını müjdelediler.  Vakıf kitaplığına davet edildik.  Ziyaretimizde, gönüllü grup çalışmalarını keyifle yürüttüklerine tanık olduk. Kendilerine emanet edilen kitaplık, antika eşya, tablo ve arşivlerin, titizlikle korunduğunu görmüş olduk.  II.Katta Tavana dek uzanan pırıl pırıl vitrinli dolaplar, içlerinde klasifikasyonu yapılmış, her dilden, tarih kokan kitaplar, İstanbul’un tarihini kültürünü ve yaşam öykülerini yansıtıyordu. Duvarlardaki değerli tablolara bakmaya doyamadık. Arşiv katına indiğimizde heyecanlıydık.  Bize ayrılan köşede, ölümsüzleştirilen belgelerimizi, sayın Arhan Apak eşliğinde gördük.

35 Yıllık S.O.S Çevre Gönüllüleri Tarihi Etkinlikler Süreci, o zamanın gazete ve görselleriyle numaralanıp kataloğa girmiş ve halka açılmıştı. Dijital olarak da listelenerek sosyal medya görünümüme sunulacağını bildirdiler. Özetle bu ziyaret bizlere, 24 Aralık 2024 Tarihinde sunulan değerli bir gün ve yeni yıl armağanı oldu. Arhan Apak başta olmak üzere, emeği geçen dostlara sonsuz teşekkürler. Arşivimizin yer aldığı bu Tarihi mekan hafta arası günlerde: 11.00-16.00 Saatleri arasında kültür dostlarını bekliyor.