Araştırmacı Çevre Yazarı Türksen Başer Kafaoğlu
Bilindiği gibi çalışan emekçilere, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği talimatları 6331 Sayılı Yasa ve Yönetmelikleri kapsamında iş verenleri tarafından verilir. Kontrolü de iş yeri yetkilileri ve müfettiş, denetimleriyle yürütülür. Çalıştıkları iş sahasındakazaya uğrayanlar iş kazasına uğramış sayılır ve yasal haklarını kullanabilir. (İşçi Sağlığı İş Güvenliği Meclisi) kısa adıyla İSİG’in 2024’deki Araştırma Raporuna göre: Son yılda 878 Çalışan, iş kazasına uğramış. 71’i Çocuk ve genç hayatını böyle kaybetmiş. Bunlar sadece kayda geçmiş olanlar. Tabi, geçici kaçak ve çocuk işçiler hariç. Hala bazı erkek egemenkesimler, günümüzde kadını ev içi işleriyle yükümlü kılmakta. Çalışan çoğu kadın için de bu gelenek pek farklı olmayabiliyor. Bu durumda İşlerini zamanında yetiştirme telaşına kendini kaptıran kadınlarımız, sıkça da ev içi, iş kazasına uğrayabiliyor. Ne yazık ki günümüzde onların, görünmeyen emeklerini ve haklarını içeren yasal bir dayanakları yok. Kadınların zarara uğramasına, çekilen onca eziyete, hatta sakatlanmaya rağmen, ortada önemli bir görünmezlik var. Yasallarımızda, kadınların ev içi emeksüreçlerinde yaşadıkları kazaları içeren, bir tanım dahi yer almıyor. Hatta ev içi kazazedelerinin çoğu, bir de yakınları tarafından dikkatsizlikle suçlanırlar. Peki bu durumdan kurtulma yolu yok mu? derseniz, elbette var. Yapılması gereken, kişinin doğru ve planlı olarak öz yönetimini uygulayabilmesidir. Günlük yaşamdan kaynaklananyorgunluk, dikkat eksikliği, acele ve telaş nelere yol açmaz ki. Örnek çok. Aniden Kızgın tavaya sarılıp el yakmak, bir halıyatakılıp düşmek, banyoda kaymak, bol deterjan kullanarak zehirlenmek. Cam silerken düşmek, raflara uzanırken bel incinmesi vb. gibi uzun bir liste oluşturulabilir. Bu tür kazaların temelinde işlerin kısa sürede yetiştirilebilmesi yatar.Çalışma hayatı olanların işleri daha da yoğun olur.Yükümlülüklerin paylaşılmadığı ailelerde durum zorlayıcıdır. Evin kadını, çocuklar ve eş eve gelmeden önce her işi bitirmekyükümlülüğü içinde olma gayretiyle: yemek yetiştirme, acele temizlik yapma; bir kilo yerine, on beş kiloluk yük taşıma;aynı anda üç iş birden bitirmeye çalışma ya da banyonun ıslak zemininde kayma, gibi durumlarla sıkça karşılaşılır. Ancak sağlık, o denli önemli ki uzun sürelerde acı çekmeye değmez.Aslına bakarsanız, sürelerinin kısa ya da uzun olmasında çok da fazla zaman kaybı olmaz. Ne yazık ki bu durum, kazaya uğradıktan sonra daha iyi algılanır. Ama o zaman da iş işten geçmiş olur. Telaş, az zamanda çok iş yapmak ‘’eyvah ya yetişmezse’’ paniği. sonunda keşkelere yol açıyor. İş yapma sistemi gözden geçirilip, akılcı bir ev planlamasıyla, sorunlar ortadan kaldırılabilir. Öncelikle kazaya yol açabilecek alışkanlıklar terk edilmeli. Sakin ve düşünerek yapılan işler, sağlık zenginliğini ve öz güveni yükseltir. Deneyimlerimden yola çıktığımda daha önce sıkça başıma gelen bazı kazaları,artık yaşamadığımı fark ediyorum. Anladım ki kişinin kararıve denetimi, çok işe yarıyor. Bırakın zaman kaybı ve çekilen acıları, mecbur kalmadıkça, bakıma muhtaç duruma düşmemek gerek. Yaşamın çok kısa ve kıymetli olduğu unutulmamalı. İşçi sağlığı ve iş güvenliği yasasına göre, iş yerlerinde kazaya uğrayan bireylerin haklarına nasıl sahip çıkılıyorsa, kadınlara da görünmez emekleri sırasındageçirdikleri kazalar için koruyucu yasa ve yönetmelikler çıkarılabilir. Belli bir yaş üzerinde oluşan boyun diz bel ve omuz vb. ağrılar için geriye dönüp bakmakta yarar var. Ev içi kazaların bedeli, acı çekmenin dışında ekonomik ve psikolojik yönüyle de külfetli olabiliyor. Demem o ki az zamanda çok iş yapacağını sanmakla kişi, kazançlı değil kaybeden durumuna düşülebilir. Özetle, Bunun için sakin düşünerek telaşsız ve biraz daha yavaş hareketlere alışmak gerek. Ev iş yükünü azaltmak için, iş bölümü ve günlük planlama da iyi bir çözüm.Yazdıklarım, sadece yaşanırken denenmiş ve sıradan bazıbirikimlerin dostlarla paylaşımıydı. Belli bir yaş üstü kişilerin sağlık sorunları, gençlikteki zorlanmaların izleridir. Aman sevgili dostlar dikkat.
