Aylardan Temmuz

Araştırmacı Çevre Yazarı Türksen Başer Kafaoğlu

Ağustos böcekleri korosu, Haziran’da başlamıştı. Yine gün ışırken melodilerini gök yüzüne savurmaya devam ediyorlar. Sıcaklıklar diğer yıllara göre arttı. Daha da artacak. Bulunduğum Çanakkale kırsalında hiç kesilmeden kuvvetle esen rüzgar, bir yanıyla yörenin doğal kliması. Ancak orman yangınlarını körükleyip alev topuna çevirmesi de tam bir kabus. Geçtiğimiz günlerde yakınımızdaki bölgeyi sarıverdi yangın. Verilen bir talimatla evlerimizi tahliye ettik.  Sorumsuzca atılan sigara izmariti ya da yanıcı maddeler, ekosistemi bir anda küle çeviriyor.  Aynı süreçte, Balıkesir, Çeşme, Foça, Aydos ve Ayvacık’tan da gelen yangın haberleri hepimizi üzüyor.  Ormanlar yanarken nehirler göller kuruyor. Trakya’da Tunca Nehrinin kurumasıyla o güzelim tarım arazileri can çekişiyor. Bazı illerde de meydana gelen taşkınların hasarı büyük. Bodrum’da bitmeyen bir su sıkıntısı olduğu söyleniyor. O denli artan nüfusa, taşıma suyla çare bulmak zor ve maliyetli olsa gerek. İstanbul’un en büyük barajı olan Ömerli’nin de durumu ciddi. Onu bir yazımda ayrıntılarıyla paylaşacağım.  Çoğu sorun plansızlıktan kaynaklanıyor. 

1 Temmuz Kabotaj Bayramı idi. 1926’da TBMM’de kabul edilip yürürlüğe girdiği bilinen Kabotaj Kanunu ile karasularımızın ve limanlarımızın egemenlik hakkı Dünya’ya ilan edilmişti. 2007’de Denizcilik ve Kabotaj Bayramı olarak adı değiştirildi. Her yıl bu günlerde gösteri ve kutlamalar yapılıyor. 3 Temmuz Dünya Plastik Kullanmama Günü idi. Sahiller ve ormanlık alanlar hala doğada geri dönüşmeyen atık ve malzemelerle dolu.  Alıcı ortamlarda bir an önce çözülebilen materyaller kullanılmalı. Bazı ülkelerde özendirici depozite sistemleri uygulanıyor.  Bu da bir çare. 2011’de UNEP’in Çevre Kuruluşları Raporunda yer alan verilere göre: Dünya’daki 192 Ülke’den 127’sinde konuyla ilgili yeni düzenlemeler hayata geçirilmiş. Ne yazık ki Plastiklerin, mikro düzeydeki gözle görülmeyen parçacıklarını, diğer canlılar gibi bizler de yemekte ve içmekteyiz. Sağlığı olumsuz etkilediği bilimsel bir gerçek. Kopenhag’da yetkililer, turistleri çöpleri toplamaya teşvik edici bir yol bulmuş. Bu hizmeti yapanlara ücretsiz çay kahve tur ve hediye kuponu veriliyormuş. İstense, sahillerimize gelen yerli turistlere bu ve benzeri uygulamalar yapılabilir. Benzer yöntemler gençlerin ilgisini çekebilir.  Değişik bilinç yükseltme yöntemleri denenmeli. Plastik atıklar derken, aklıma denizlerimizdeki Müsilaj geldi. Yıllarca söylenen çok geç kalınmış bir kirlilikten söz ediyoruz. Yetkililer 2024 Yılında bu konuda bir çalışma başlatacaklarını açıkladılar. Anlaşılan Marmara ve Ege Denizindeki hızlı kirlilik artışlarını fark edince telaşlanmışlar. Atık projelerinin sürdürülebilir olması gerekli. Hep birlikte izleyeceğiz. 1987’de Cenevre’de gerçekleştirilen Dünya Barışı 3.Toplantısında 10 Temmuz, Dünya Hukuk Günü olarak belirlenmiş. Demokrasinin temel taşı olan olgunun, 2024’lerde hala tartışılır olması ilginç. Yasalar çerçevesinde, hiçbir ayrım ve baskı yapılmaksızın hukuk, herkesin güvenmesi gereken önemde olmalı. Bizde de şu sıralarda hukuki yeni düzenlemeler görüşülüyormuş. Bakalım o paketin içinden neler çıkacak?

11 Temmuz Dünya Nüfus Günü. NASA’dan alınan bilgiye göre, 1962’de 3.031 Milyar 31 Milyon kişi olan Dünya Nüfusu,.2022’de 7Milyar 951Milyon’a yükselmiş. Yeni duruma göre ülke nüfus planlaması düzenlenirken, doğal kaynakların nitelik ve yeterlilikleri, dikkate alınmalı. Örneğin ‘’Havza Yönetimi’’ gözardı edilmemelidir. Aksi halde kıtlık susuzluk ve açlık kaçınılmaz olur. 

24 Temmuz Dünya Gazeteciler ve Basın Özgürlüğü için Mücadele Gününde, haber emekçileri düşünceleri nedeniyle cezalandırılmamalı. ‘’Haber Alma ve Haber Verme’’ Anayasal bir haktır. 

30 Temmuz Dünya Dostluk Günü.  İyi ki eski ve eskimeyen dostlarımız var.  Ara da bir de olsa ‘’alo’’ demeleri mutluluk veriyor. Ne yazık ki mevcut sistem bireyleri yalnızlaşmaya yöneltti. Tek çare kaldı, o da bilişim teknolojisiyle, sanal ortamlarda görüşebilmek. Yüz yüze sıcacık çay ve kahve sohbeterini, masa başı buluşmalarını arar olduk. Yeniden o güzel günlerde buluşmak dileğiyle.