Kadıköy’den Dünyaya Açılan Sanatçı

Araştırmacı Çevre Yazarı Türksen Başer Kafaoğlu

Çocukluğundan beri piyano çaldı. En çok Polonyalı Frederic Chopin’in eserlerini seviyor.

Üretken ve yaratıcı bir Ekslibris Bası Resim Sanatçısı Ayşen Erte, önceleri fotoğraf ile de uğraşırmış. İlgi duyanları kişisel atölyesinde eğitiyor.  Aile yaşamı, işi, sosyal çevresi arasında koşuşturuyor demek hiç de yanlış olmaz.  Kendisiyle ‘’Face book, Bellek Kadıköy Grubunda birlikte olduğum için çok şanslıyım.  Ekslibris Baskı Sanatı yaşamının önemli bir parçası. 

1974 de Max Ernst’in bir kitabında yer alan Baskı Resim Sanatı ve eserleri, ona heyecan ve yön vermiş.  Atöyle çalışmalarını da bu yolda geliştirmiş.  2001’de Gravür Atölyesini kurmuş. Yapıtlarıyla, Yurt içinde ve yurt dışında 17 Karma sergi Mansiyonuna, 85 Sergilenme hakkına erişmiş.  29 Kişisel, 85 Grup ve 190 Karma Sergiye katılmış. 3 Onur Ödülü almış.  Çin de: Ju Qi Cup the 1.St.İnternation Prins Amd Exl.Expo in Shanghai’da Exellent Prize al. Özel yarışma takdirnamesini almış. Artur Mario  Mota Miranda’nın ‘’Volum 17’’deki Kitaplarında, Women Artists in the World  of Ekxlibris’ de eserleri yayımlanmış.. 2022’de ‘’Sanatın Kadınları’’ Belgeselleri kapsamında yer alan sanatını, 2023‘de Youtube’da; 2. ve 7.Bölümdeki sanatını da İnstagram’da canlı yayın programlarında, konuk olarak anlatmış. Erte’nin: tasarım çizim ve resimleriyle 8 Adet Çocuk Kitabı yayımlanmış. Ayrıca yine 9 Adet çocuk kitabı da: A3 Boyutlu 12 Adet Çinko gravürüyle ‘Kel Kız’’ başlığı altında düzenlenmiş.  2012’den Günümüze dek, Yurt içi ve Yurt dışı Koleksiyonlara; 10-17 Kişilik sanatçı grubuyla birlikte yine Ekslibris Kongre ve Sergilerine katılmış. 

Avrupa’da uygulanmakta olana Ekslibris, yaklaşık 500 Yıllık tarihi olan, bir sanat geleneği imiş.  Kelime anlamını sordum: Eski tarihlerde yazarların kitaplarının çalınmasına karşı bir önlem olarak yapılırmış. Kitap kapakçığının içine yerleştirilirmiş. Kişiye özel sanatsal değeri olan ve uluslararası kabul gören bir işlemmiş. Baskı Resim Teknikleriyle hazırlanırmış. Günümüzde de dış ülkelerde epeyce yaygınmış.  Söz konusu çalışmalar için, yaklaşık 40 Çeşit Baskı Resim Tekniği kullanılmaktaymış. Ayşen Erte, 10 Yıldır klasik tekniklerle sürdürdüğü çalışmayı, son yıllarda Bilişim Teknolojisinden de yararlanarak yapmaktaymış. Bu süreçte, Rusya ve İspanya’nın istemi üzerine ‘Barış’ Konulu bir yapıtı üzerinde, yoğunlaştığını söylüyor. 

En çok merak ettiğim de onun, Baskı Resim Atöyle çalışmasıydı ve sordum.  En ince ayrıntısıyla açıkladı. Şaşırarak ve ilgiyle dinledim. Hiç bilmediğim bu konuda biraz olsun aydınlanmış oldum. Ama ben anlatılanları fazla da sır vermeden, özetle aktarmaya çalışacağım: Kullandığı taban materyali Çinko.  Öncelikle, onu birkaç madde kullanarak, işlemden geçiriyor. Hazırladığı deseni, Çelik uçlu kalemle Çinko’nun üstünden geçip; sulandırılmış Nitrik Asit’e yatırıyor.  Çizgiler meydana çıkınca, üstüne doku yapıyor. Bunun için Reçine tozu vs. gibi birkaç madde işleminden geçiriyor.  Sonra, özel Gravür Boya ile sıvayıp temizliyor.  Üstünden merdaneyle geçerek, renkler üzerinde çalışıyor. Tabi arada kullanılan daha pek çok malzeme ve teknik işlem var ama ben detayına girmeyeceğim. Anlaşılacağı üzere böyle bir yapıtın ortaya çıkarılması pek de kolay değil.  Yoğun emek, beyin üretkenliği ve yaratıcılık gerektiriyor. Sevgili Erte, bu işi bütçesinden yani gönüllü olarak ve severek yapıyor.  Hiçbir destek ya da teşvik almadan.  Onun tek istemi, söz konusu uluslararası bu sanatın, Ülkemizde daha çok yayılması ve devletin destekleyip Teşvik etmesi.  Ama zor görünüyor. İş güvenliği bile olmayan; gece gündüz çalışan, emekçi, idealist bir Kadın Sanatçı Ayşen Erte.  Emeğinin karşılığını bulmasını dileriz.  Ama ne yazık ki dönemimizde bu tip çalışmalar ‘Görülmeyen Emek’ kapsamında.  Sanatçının yapıtlarındaki mesajlar: güncelliği, değişimi, insanı, ekosistemi ve yaşanan sorunları içeriyor. Yaşamındaki enerjiye sığmayan, başarıdan başarıya koşan bir değer olarak, kendisini izlemeye devam edeceğiz.